นั่งแบบสมถะได้บุญไหมคะ??

ได้ฟังจากซีดีแผ่นหนึ่ง บอกว่านั่งแบบวิปัสนาจึงจะได้บุญ..

เนื้อหาโดยส่วนใหญ่จะสอนให้ดึงออกจากสมถะ.. มาเป็นวิปัสนา..

จึงอยากทราบว่าหากยังปฏิบัติแบบสมถะอยู่.. จะได้บุญบารมีไหมคะ...

(เนื่องจากตอนนี้ เพิ่งฝึกหัดทำสมาธิ ยังไม่ค่อยทราบอะไรเท่าไหร่ และ รู้สึกถนัดแบบสมถะมากกว่าวิปัสสนาค่ะ..)

 

สมถะกับวิปัสสนา แยกกันไม่ออกครับ โดยธรรมชาติเวลาเราเริ่มนั่งสมาธิจำเป็นต้องรวมจิตให้นิ่ง ( สมถะ ) ก่อน แล้วสักพัก ธรรมชาติของจิตที่มันไม่เที่ยง มันจะมีการเกิด ตั้ง ดับ ตลอด เราจึงพิจารณาต่อไป ( วิปัสสนา )

 

ขอตอบคุณมังกรหยก

การฝึกสมาธิแบบสมถะนั้นได้บุญครับ เพราะตรงนี้เป็นหนึ่งในบุญกริยาวัตถุ 10 ที่เมื่อทำแล้วจัดว่าเป็นบุญ เป็นกุศล ดังนี้ครับ

1. บุญจากการทำทาน
2. บุญจากการรักษาศีล
3. บุญจากการเจริญภาวนา (เช่น สมถะภาวนา, วิปัสสนาภาวนา)
4. บุญจากการประพฤติอ่อนน้อมถ่อมตนต่อผู้ใหญ่
5. บุญจากการขวนขวายทำในกิจการที่ชอบ เช่น บำเพ็ญกิจต่อส่วนรวม
6. บุญจากการแผ่ส่วนบุญ อุทิศส่วนบุญ
7. บุญจากการอนุโทนาบุญ
8. บุญจากการฟังธรรม
9. บุญจากการแสดงธรรม (ให้ธรรมมะ)
10. บุญจากการทำความเห็นให้ถูกต้อง ตามทำนองคลองธรรม


หลักง่ายๆ ที่จะดูว่าสิ่งใดนั้นเมื่อทำแล้วจะได้บุญหรือไม่ได้บุญ ก็คือ หากสิ่งนั้นเป็นการละชั่ว เป็นการทำความดี เป็นการทำให้จิตใจผ่องใส สิ่งต่างๆ เหล่านั้นย่อมเป็นบุญครับ

 

สมาธินั้นมีหลายขั้นตอน ระยะก่อนที่จะเป็นฌาน(อัปปนาสมาธิ) ก็คือขณิกสมาธิและอุปจารสมาธิ ซึ่งอานิสงส์ส่งให้ไปบังเกิดในเทวโลก ๖ ชั้น แต่ยังไม่ถึงชั้นพรหมโลก สมาธิในระดับอัปปนาสมาธิหรือฌานนั้น มีรูปฌาน ๔ และอรูปฌาน ๔ ซึ่งล้วนแต่ส่งผลให้ไปบังเกิดในพรหมโลกรวม ๒๐ ชั้น แต่จะเป็นชั้นใดย่อมสุดแล้วแต่ความละเอียดประณีตของกำลังฌานที่ได้ (เว้นแต่พรหมโลกชั้นสุทธาวาส คือ ชั้นที่ ๑๒ ถึงชั้นที่ ๑๖ ซึ่งเป็นที่เกิดของพระอนาคามีบุคคลโดยเฉพาะ) รูปฌาน ๑ ส่งผลให้บังเกิดในพรหมโลกชั้นที่ ๑ ถึงชั้นที่ ๓ สุดแล้วแต่ความละเอียดประณีตของกำลังฌาน ๑ ส่วนอรูปฌานที่เรียกว่า "เนวสัญญา นาสัญญายตนะ" นั้น ส่งผลให้บังเกิดในพรหมโลกชั้นสูงสุด คือชั้นที่ ๒๐ ซึ่งมีอายุยืนยาวถึง ๘๔,๐๐๐ มหากัป เรียกกันว่า นิพพานพรหม คือนานเสียจนเกือบหาเวลาเริ่มต้นและสิ้นสุดมิได้ จนเป็นที่เข้าใจกันว่าเป็นนิพพาน

 

การทำสมาธิเป็นการสร้างบุญกุศลที่ยิ่งใหญ่ ลงทุนน้อยที่สุดเพราะไม่ต้องเสียเงินเสียทอง ไม่ได้เหนื่อยยากต้องแบกหามแต่อย่างใด เพียงแต่คอยระวังรักษาสติ คุ้มครองจิตมิให้แส่ส่ายไปสู่อารมณ์อื่น ๆ โดยให้ตั้งมั่นอยู่ในอารมณ์เดียวเท่านั้น การทำทานเสียอีกยังต้องเสียเงินเสียทอง การสร้างโบสถ์ วิหาร ศาลาโรงธรรมยังต้องเสียทรัพย์ และบางทีก็ยังต้องเข้าช่วยแบกหามเหนื่อยกาย แต่ก็ยังได้บุญน้อยกว่าการทำสมาธิอย่างเทียบกันไม่ได้
อย่างไรก็ดี การเจริญสมถภาวนาหรือสมาธินั้น แม้จะได้บุญอานิสงส์มากมายมหาศาลอย่างไร ก็ยังไม่ใช่บุญกุศลที่สูงสุดยอดในพระพุทธศาสนา หากจะเปรียบกับต้นไม้ก็เป็นเพียงเนื้อไม้เท่านั้น การเจริญวิปัสสนา (การเจริญปัญญา) จึงจะเป็นการสร้างบุญกุศลที่สูงสุดยอดในพระพุทธศาสนา หาก

 

เมื่อจิตของผู้บำเพ็ญตั้งมั่นในสมาธิจนมีกำลังดีแล้ว เช่นอยู่ในระดับฌานต่าง ๆ ซึ่งจะเป็นฌานในระดับใดก็ตาม แม้แต่จะอยู่แค่เพียงอุปจารสมาธิ จิตของผู้บำเพ็ญเพียรก็ย่อมมีกำลังและอยู่ในสภาพที่นุ่มนวล ควรแก่การเจริญวิปัสสนาต่อไปได้ อารมณ์ของวิปัสสนานั้น แตกต่างไปจากอารมณ์ของสมาธิ เพราะว่าสมาธินั้นมุ่งแต่ให้จิตตั้งมั่นอยู่ในอารมณ์ใดอารมณ์หนึ่งแต่อารมณ์เดียวโดยแน่นิ่งอยู่เช่นนั้น ไม่นึกคิดอะไร ๆ แต่วิปัสสนาไม่ใช่ให้จิตตั้งมั่นอยู่ในอารมณ์เดียวนิ่งอยู่เช่นนั้น แต่เป็นจิตที่คิดและใคร่ครวญหาเหตุและผลในสภาวธรรมทั้งหลายและสิ่งที่เป็นอารมณ์ของวิปัสสนานั้น มีแต่เพียงอย่างเดียวคือ "ขันธ์ ๕" ซึ่งนิยมเรียกกันว่า "รูป - นาม" โดย รูปมี ๑ ส่วน นามนั้นมี ๔ คือ เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ ขันธ์ ๕ ดังกล่าวเป็นเพียงอุปาทานขันธ์ เพราะแท้จริงแล้วเป็นแต่เพียงสังขารธรรมที่เกิดขึ้นเนื่องจากการปรุงแต่ง แต่เพราะอวิชชา คือความไม่รู้เท่าสภาวธรรม จึงทำให้เกิดความยึดมั่นด้วยอำนาจอุปาทานเป็นตัวตนและของตน การเจริญวิปัสสนาก็โดยมีจิตพิจารณาจนรู้แจ้งเห็นจริงว่า อันสภาวธรรมทั้งหลายอันได้แก่ขันธ์ ๕ นั้นล้วนแต่มีอาการเป็น พระไตรลักษณ์ คือ เป็นอนิจจัง ทุกขัง และอนัตตา โดย

 

ฉะนั้น การที่จะเจริญวิปัสสนาภาวนาได้ จึงมีความจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องพยายามทำสมาธิให้ได้เสียก่อน หากทำสมาธิยังไม่ได้ ก็ไม่มีทางที่จะเกิดวิปัสสนาปัญญาขึ้น สมาธิจึงเป็นเพียงบันไดขั้นต้นที่ก้าวไปสู่การเจริญวิปัสสนาปัญญาเท่านั้น ซึ่งพระพุทธองค์ได้ตรัสไว้ว่า "ผู้ใดแม้จะทำสมาธิจิตเป็นฌานได้นานถึง ๑๐๐ ปี และไม่เสื่อม ก็ยังได้บุญน้อยกว่าผู้ที่มองเห็นความเป็นจริงทีว่า สรรพสิ่งทั้งหลายอันเนื่องมาจากการปรุงแต่ง ล้วนแล้วแต่เป็นอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา แม้จะเห็นเพียงชั่วขณะจิตเดียวก็ตาม" ดังนี้ จะเห็นได้ว่าวิปัสสนานั้น เป็นสุดยอดของการสร้างบารมีโดยแท้จริง

 

เคยได้ยินมาว่า(อีกแล้ว)
0 1 2 3 4 5 ..... มันเป็นตัวเลขเหมือนกันจะเลขไทย เลขอารบิก ก็ตัวเลข
ก ข..ฮ A B C..Z มันก็เป็นภาษาเหมือนกัน เข้าใจกันได้
สภาวะสมาธิ ก็คือสภาวะเหมือนกัน แต่ความนุ่มลึก สงบ อานิสงค์ ความเข้าใจ(รู้แจ้ง) ต่างกัน เราต้องหัดเขียน หัดสะกด ให้ชำนาญ
เริ่มจากสมถะให้คล่องแล้วตามด้วยวิปัสสนา

 

568 อานิสงส์ของสมถะและวิปัสสนา

ปัญหา การเจริญสมถะและวิปัสสนา มีอานิสงส์อย่างไร ?

พุทธดำรัสตอบ “ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ธรรม ๒ อย่างนี้ เป็นธรรมมีส่วนแหงวิชชา ธรรม ๒ อย่าง คืออะไร คือ สมถะ ๑ วิปัสสนา ๑ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย สมถะที่ภิกษุเจริญแล้ว ย่อมก่อให้เกิดประโยชน์อะไร ? ย่อมอบรมจิต จิตที่อบรมแล้วก่อให้เกิดประโยชน์อะไร ? ย่อมละราคะได้ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย วิปัสสนาที่ภิกษุอบรมแล้ว ก่อให้เกิดประโยชน์อะไร ? ย่อมอบรมปัญญา ปัญญาที่อบรมแล้ว ก่อให้เกิดประโยชน์อะไร ? ย่อมละอวิชชาได้
“ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย จิตที่เศร้าหมองด้วยราคะย่อมไม่หลุดพ้น หรือ ปัญญาที่เศร้าหมองด้วยอวิชชาย่อมไม่เจริญ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เพราะเหตุนี้แล ความสิ้นราคะ ชื่อเจโตวิมุติ ความสิ้นอวิชชา จึงชื่อว่าปัญญาวิมุติ.....”

ป. ทุก. อํ. (๒๗๕-๒๗๖)
ตบ. ๒๐ : ๗๗-๗๘ ตท. ๒๐ : ๖๙-๗๐
ตอ. G.S. ๑ : ๕๕-๕๖

ที่มา:
http://www.84000.org/true/568.html

 

ท่านทำถูกแล้ว ให้ทำสมถะก่อนแล้วค่อยวิปัสสนาทีหลัง อนุโมทนาด้วย

 

ขอบคุณครับ ผมได้ความรู้ด้วย จะรับไปปฏิบัติครับ

 

ขอบคุณทุกท่านมากค่ะ ได้รับความรู้เยอะเลยวันนี้ ขอให้ทุกท่านเจริญในธรรมยิ่งๆขึ้นไปค่ะ (smile)

 

เค้าว่า ทำจิตให้นิ่งแค่ชั่วไก่กระพือปีก ช้างกระดิกหู ก็ได้บุญแร้วว

 

ได้บุญหลายเลยจ๊ะ หุ หุ หุ

 

ไม่ทราบว่าฝึกของใครอ่ะครับ แนะนำให้ฝึกของสงฆ์หรือพระอริยเจ้านะครับดีที่สุด เพราะบางสำนักมันก็มั่วๆ บ้างก็คิดคำสอนเองบ้างก็หาว่าวิปัสสนาดีเป็นทางหลุดพ้น และสมถะทำให้หลงบ้าง ฝึกของพระดีที่สุดครับ

 

"สมถะสมาธิ" เป็นมหากุศลอย่างยิ่งครับ แต่ไม่ทำให้หลุดพ้นจากโลกได้ คือหยุดทำบาปทั้งปวง แต่ไม่สามารถถอนรากบาปทิ้งออกไปได้ ต้องวิชชา "วิปัสสนา"เท่านั้นจึงจะถอนรากบาปได้สิ้นครับ

 

การฝึกสมถะทำให้จิตสงบ เมื่อจิตสงบก็ละราคะได้ เพราะราคะเกิดมาจากการปรุงแต่ง ซึ่งเป็นเหตุให้ได้ เจโตวิมุตติ (การหลุดพ้นนี้อาจเสื่อมได้เพราะเป็นแค่การสงบระงับชั่วคราว ตราบใดที่ไม่คิดถึงเรื่องที่จะทำให้เกิดราคะ)

การฝึกปัญญาคือการพิจารณาให้เห็นตามความเป็นจริง สามารถละ อวิชชา คือ ความไม่รู้ ได้ เช่น การพิจารณากายทำให้เห็นกายตามความเป็นจริง เมื่อเห็นตามความเป็นจริงด้วยปัญญา ความไม่รู้จริงก็ดับไป จิตก็คลายความเพลิดเพลิน

ซึ่งพระพุทธเจ้าตรัสว่า ที่คนเราแสวงหา รูป รส กลิ่น เสียง สัมผัส และธรรมารมณ์ ที่น่าใคร่น่าพอใจ ก็ล้วนมีสาเหตุสืบเนื่องมา จากร่างกายของคนเรานี่เองไม่ว่าจะเป็นกายของตนหรือกายของผู้อื่น(ถ้ารักในกายคนอื่นก็แบบหนึ่งการรักในกายตนเองก็คือการรักชีวิต ที่คนเราพยายามแสวงหาความสุขที่สุดแล้วก็เพราะกายของเราหรือกายของคนอื่นนี่แหละครับ) อันเป็นเหตุให้ได้ ปัญญาวิมุตติ (การหลุดพ้นนี้ไม่เสื่อมแล้ว เพราะเห็นตามความเป็นจริง)

ปล.ในอรรถกถาจึงมีข้อความปรากฏว่า การอบรมจิตเป็นไปเพื่อสมถะ ส่วนการอบรมกายเป็นไปเพื่อวิปัสสนา นั่นเองครับ

 

ได้บุญสิครับ นั่งๆดีแล้วตอนตายเป็นพรหมเลยนะครับ ระดับจิตละเอียดกว่าเทวดาอีก

เพียงแต่ถ้าไม่มีวิปัสสนาเลย...มันก็น่าเสียดายอยู่ เพราะปัญญาเกิดจากวิปัสสนาทั้งนั้น

 

แสดงว่าก่อนที่เราจะตายเราต้องเข้าสมถะก่อนถึงจะไปเกิดเป็นพรหมหรือเทวดาใช่ไหมครับ

นั่นแสดงว่า ก่อนจิตออกจากร่างเราต้องเข้าสมถะก่่่่อนถึงจะได้ไปเกิดตามชัั้นต่างๆใชไหมครับ

 

ตามที่ได้ศึกษามา ต้องตายในสมาธิครับ
ท่านั่ง นอน ก็ได้ แต่จิตต้องอยู่ในฌาน
ขณะจุติภพ