ถามเรื่องการนั่งสมาธิค่ะ

ก่อนนั่งสมาธิ จำเป็นไหมคะต้องสวดมนต์ก่อนทุกครั้ง หรือสามารถนั่งสมาธิได้เลยคะ แล้วแบบไหน จะเห็นผลต่างกันยังไงคะ รบกวนสอบถามด้วยค่ะ

 

มันก็แล้วแต่เหตุผลของแต่ละคนครับ ส่วนของผมส่วนมากจะไม่ค่อยได้สวดมนต์เท่าไหร่นัก พอถึงเวลาหรือ จิตเกิดความสงบ ก็นั่งเลยทันทีครับ แต่ถ้าจิตใจว้าวุ่นวันไหนก็ไม่นั่งครับ เพราะมันจะไม่ได้อะไร เวลาที่นั่งอยู่ก็พยายามเอาหัวข้อธรรมต่าง ๆมาพิจารณาด้วย มีเท่านี้ครับ ของผม ลองฟังความคิดเห็นของท่าน ๆอื่น ๆ ด้วยนะครับ สวัสดี

 

สวดก่อน หรือไม่สวดก็ได้ครับ แต่ถ้าเพิ่งนั่งสมาธิใหม่ๆ แนะนำให้สวด
เหมือนอบอุ่นร่างกายก่อนแข่งขันกีฬา นักกีฬาที่เขาซ้อมกำลังอยู่ตัวก็ยังต้องวอร์มร่างกาย อย่างหลวงปู่มั่น ท่านก็สวดนานประจำครับ
แต่บางท่านไม่ได้สวด เพราะถ้าทำสมาธิบ่อยๆ มันเป็นอารมณ์ชิน แค่นึกจะทำ จิตก็รวมตัวทันทีครับ

 

..สวดก็ได้ ไม่สวดก็ได้ครับตามสะดวก แต่ที่จำเป็นก่อนนั่งสมาธิ ให้ดูพระสูตรนี้ครับ..
นิวรณ์–ข้าศึกแห่งสมาธิ
วาเสฏฐะ ! เปรียบเหมือนแม่น้ำอจิรวดีนี้ มีน้ำ
เต็มเปี่ยม กายืนดื่มได้. ครั้งนั้นมีบุรุษคนหนึ่งมาถึงเข้า
เขามีประโยชน์ที่ฝั่งโน้น แสวงหาฝั่งโน้น มีการไปสู่ฝั่งโน้น
ประสงค์จะข้ามไปสู่ฝั่งโน้น แต่เขานอนคลุมศีรษะ
ของตนอยู่ที่ริมฝั่งนี้. วาเสฏฐะ ! ท่านจะสำคัญความข้อนี้
ว่าอย่างไร : บุรุษนั้นจะไปจากฝั่งใน สู่ฝั่งนอกแห่งแม่น้ำ
อจิรวดีได้หรือหนอ ?
“ไม่ได้แน่ ท่านพระโคดม !”
วาเสฏฐะ ! ข้อนี้ก็ฉันนั้นเหมือนกัน :
นิวรณ์ ๕ อย่าง เหล่านี้ เรียกกันในอริยวินัย ว่า
“เครื่องปิด” บ้าง ว่า “เครื่องกั้น” บ้าง ว่า “เครื่องคลุม” บ้าง
ว่า “เครื่องร้อยรัด” บ้าง.
๕ อย่าง อย่างไรเล่า ?
๕ อย่างคือ
กามฉันทนิวรณ์ พ๎ยาปาทนิวรณ์ ถีนมิทธนิวรณ์
อุทธัจจกุกกุจจนิวรณ์ วิจิกิจฉานิวรณ์.

วาเสฏฐะ ! นิวรณ์ ๕ อย่าง เหล่านี้แล ซึ่งเรียกกัน
ในอริยวินัย ว่า “เครื่องปิด” บ้าง ว่า “เครื่องกั้น” บ้าง
ว่า “เครื่องคลุม” บ้าง ว่า “เครื่องร้อยรัด” บ้าง.
วาเสฏฐะ ! พราหมณ์ไตรเพททั้งหลาย ถูกนิวรณ์
๕ อย่างเหล่านี้ ปิดแล้ว กั้นแล้ว คลุมแล้ว ร้อยรัดแล้ว.
วาเสฏฐะ ! พราหมณ์ไตรเพทเหล่านั้น ละธรรมะ
ที่ทำความเป็นพราหมณ์เสีย สมาทานธรรมะที่ไม่ทำความ
เป็นพราหมณ์ ดำรงชีวิตให้เป็นไปอยู่ อันนิวรณ์ทั้ง ๕ อย่าง
ปิดแล้ว กั้นแล้ว คลุมแล้ว ร้อยรัดแล้ว จักเป็นผู้เข้าถึง
ความเป็นสหายแห่งพรหม ภายหลังแต่การตายเพราะ
การทำลายแห่งกาย ดังนี้นั้น : นั่นไม่เป็นฐานะที่จะเป็น
ไปได้.
สี. ที. ๙/๓๐๖-๓๐๗/๓๗๘-๓๗๙.

**หากจิตยังละนิวรณ์ 5 นี้ไม่ได้ สมาธิก็จะไม่เกิดครับ

 

จำเป็นมั้ย.. ก็ไม่จำเป็น
อย่างเวลาผมจะทำสมาธิในสถานที่อื่นๆนอกจากบ้านผม
อย่างเช่น รอเรียกคิวเวลาทำธุระที่ธนาคารหรือโรงพยาบาล
ผมก็ไม่สวดมนต์นะ

แต่เวลาทำที่บ้าน เราทำเป็นกิจวัตรประจำวันใช่มั้ย
เราก็สวดมนต์ เราสวดมนต์เพื่อระลึกถึงพระรัตนตรัย
ทบทวนธรรมะ จูงจิตให้เข้าสู่ธรรมะ
มันก็จะทำให้เราสามารถเราเข้าสู่สมาธิได้ง่ายขึ้น

 

สวดมนต์เราก็นั่ง นั่งสมาธิเราก็นั่ง การนั่งสวดมนต์ กับนั่งสมาธิ (นั่งเจริญสมาธิ) ทำให้เกิดสมาธิได้ทั้งนั้น เมื่อสามารถทำให้เกิดสมาธิได้ทั้งคู่ ผลจึงไม่ต่างกัน ที่ต่างกันก็คือสวดมนต์ เรานั่งสวดโดยยึดบทสวดนั่นเป็นที่ทำงานของจิต (หรือเจริญสมาธิ) คือให้จิตอยู่กับบทสวดต่อเนื่อง ได้นานๆ นี่ก็เกิดสมาธิแล้ว

ส่วนการนั่ง (เจริญ) สมาธิ เรายึดเอาลมหายใจเข้าออกเป็นที่ทำงานของจิตบ้าง ยึดเอาอาการท้องพอง ท้องยุบเป็นที่ทำงานของจิตบ้าง ฯลฯ วันเวลาใด จิตเสพอารมณ์นั้นได้ต่อเนื่องยาวนาน นี่เกิดสมาธิแล้ว

 

ความจริงแล้ว หลายๆท่านได้ตอบหรือไขข้อสงสัยของคุณไปแล้ว ว่าจำเป็นหรือไม่จำเป็น
ขอเล่าประสบการณ์ให้ได้อ่านว่า
บางท่านหรือหลายๆท่าน แม้แต่อาจารย์ของข้าพเจ้า เวลาท่านจะนั่งสมาธิหรือปฏิบัติสมาธิท่านจะไหว้พระ นะโมสามจบ แล้ว อรหังสัมมาฯ จนจบทุกครั้ง แล้วก็นั่งหรือปฏิบัติสมาธิ
ส่วนตัวข้าพเจ้า เมื่อเริ่มปฏิบัติตามอาจารย์ ก็ไหว้พระ ตั้งนะโมสามจบ แล้วสวด อรหังสัมมาฯจนจบ แล้วจึงปฏิบัติสมาธิ ต่อมาขึ้เกียจ ก็เลยไม่ไหว้พระสวดมนต์อะไร เวลาจะนั่งก็นั่งสมาธิเลย ข้าพเจ้าเองก็ไม่รู้ว่าถูกหรือไม่ถูก
แต่ถ้าจะกล่าวกันตามหลักสรีระแห่งร่างกาย ก่อนจะทำอะไร ก็ต้องมีการวอร์มอัพร่างกายก่อน พอดำเนินกิจกรรมเสร็จก็ต้องมีการผ่อนคลาย
ดังนั้น คุณเจ้าของกระทู้ หรือท่านทั้งหลาย จะถนัดแบบไหน ก็คงจะกระทำได้ไม่ผิดกติกาใดใดเป็นแน่ ถ้าหากต้องการวอร์มอัพก่อน ก็ ไหว้พระสวดมนต์ แล้วจึงนั่งหรือปฏิบัติสมาธิ พอปฏิบัติสมาธิเสร็จ ก็ลุกขึ้นผ่อนคลายร่างกายให้เลือดลมเดินสะดวก ก็น่าจะดี
หรือ จะไม่สวดมนต์ไหว้พระก่อนปฏิบัติ คือ ปฏิบัติหรือนั่งสมาธิเลยก็คงทำได้ ไม่ผิดกติกาขอรับ

 

ขอถามด้วยครับ นั่งสมาธิแล้วมันดับเหมือนเราหลับแล้วเราตื่น.....มันเหมือนคนดับไฟคับแล้วมันนิ่งไปเลยน่ะ.....แล้วตื่นก็เลยนอนดีกว่า
ทำไงดีครับ

 

ขอบคุณทุกท่านที่ให้ความกระจ่างค่ะ

 

การทำสมาธิอาจทำควบคู่ไปกับการสวดมนต์ คล้ายกับคำบริกรรมก็ทำได้เหมือนกัน
เพียงแต่ให้เลือกบทสวดมนต์ ที่ไม่ยาวนัก จดจำได้ง่าย
หรือถ้าจะสวดมนต์ก่อนทำสมาธฺ ถ้าทำบ่อยๆ จิตก็อาจจะเกิดความสงบในขณะที่สวดมนต์เลยก็ได้ เอาเป็นว่าจะอย่างไรก็ได้ทั้งนั้น

ขออนุญาตเจ้าของกระทู้ ตอบคุณ Jinso
อาการที่เป็นนั้นน่าจะหลับใน หรือไม่ก็ตกภวังค์
ถ้าหลับใน ก็เปลี่ยนเป็นยืนสมาธิ หรือจะเดินจงกรมก็ได้
ถ้าตกภวังค์ ก็ลองเดินจงกรมให้มาก หรือเดินจงกรมก่อนทำสมาธิ เพื่อให้มีกำลังสติ

คุณAyacoosha
สำหรับผม ไม่ว่าจะวันไหนคืนไหน จะสงบหรือว้าวุ่นฟุ้งซ่าน ก็จะทำสมาธิ
เพราะสภาวะที่ว้าวุ่นวุ่นวาย มันก็มีอยู่จริง
การที่เราได้ทำสมาธิ ด้วยจิตใจที่ไม่สงบ ก็นับว่าเป็นเรื่องดี ที่จะได้เฝ้าดูความเป็นจริงของสภาวะว่า ความว้าวุ่นทั้งหลาย จะเป็นไปตามกฎอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา หรือไม่อย่างไร

ถ้าเรามัวแต่รอให้จิตใจสงบสบายแล้วแล้วค่อยทำสมาธิ
ถ้าเป็นอย่างนั้น การทำสมาธิจะมีไว้เพื่ออะไรกัน
การทำสมาธิ ก็ต้องเริ่มจากความไม่สงบ จนไปสู่ความสงบ ด้วยกันทุกคน

ขอให้เจริญในธรรมครับ

 

หลับก็หลับขอรับ
นั่งสมาธิ ก็นั่งสมาธิ ไม่หลับ
ถ้านั่งสมาธิแล้วหลับ แสดงว่า สมองของคุณหยุดทำงานบางส่วน อาจเกิดจากเครียดจากการทำงานหรือเกิดจาก กิจกรรมใดกิจกรรมหนึ่งที่คุณได้กระทำก่อนหน้านี้ขอรับ