อารมณ์ขันและความศักดิ์สิทธิ์ของพระพุฒาจารย์ โต พรหมรังสี

<TABLE id=imgtb class=ts width="100%"><TBODY><TR><TD style="PADDING-TOP: 0px" id=tDataImage0 vAlign=bottom width="16.66%" noWrap align=left> <TD style="PADDING-TOP: 0px" id=tDataImage1 vAlign=bottom width="16.66%" noWrap align=left></TD></TR></TBODY></TABLE>


แขกเลี้ยงวัวหัวใส

เมื่อครั้งรัชกาลที่ 4 เสวยราชย์ใหม่ๆนั้น ประเทศอินเดียได้นำเมล็ดพันธุ์พระศรีมหาโพธิ์จากพุทธคยา ที่พระพุทธเจ้าทรงตรัสรู้มาถวาย รัชกาลที่ 4 ทรงนำเมล็ดพันธุ์นั้นมาเพาะด้วยพระองค์เองจนงอกงามหลายสิบต้น แล้วโปรดเกล้าพระราชทานไปยังพระอารามต่างๆ รวมทั้งวัดระฆังด้วย

สมัยนั้น วัดระฆังยังเป็นที่ว่างรกร้างอยู่ ทำให้พวกแขกเลี้ยงวัวที่ตั้งเรือนอยู่หลังวัด นำวัวและแพะมาเลี้ยงในเขตพระอารามทุกวัน สมเด็จโตผู้มีจิตเมตตาปรานีก็มิได้ห้ามปราม เพียงแต่สั่งให้พระเณรในวัด ช่วยกันระวังไม่ให้สัตว์เลี้ยงนั้นๆ มากินใบอ่อนของพระศรีมหาโพธิ์ได้เท่านั้น

ในบรรดาแขกเลี้ยงวัวในวัดนี้ มีอยู่คนหนึ่งชื่อ รามปานเด แขกคนนี้เป็นคนคุ้นเคยกับสมเด็จอยู่ไม่น้อย เพราะเมื่อปล่อยวัวและแพะกินหญ้า หากไม่หนีไปนอนใต้ร่มไม้ ก็จะขึ้นไปคุยกับท่านอยู่เสมอๆ

จนกระทั่งวันหนึ่ง รามปานเดนำวัวและแพะไปเลี้ยงตามเคย ส่วนตัวเองก็ไปหนีไปนอนที่ศาลา ปรากฏว่าแพะของรามปานเด เดินกินหญ้าจนกระทั่งมาถึงต้นพระศรีมหาโพธิ์ซึ่งแตกใบอ่อนเต็มต้น แพะของรามปานเดก็แทะเล็มใบอ่อนพระศรีมหาโพธิ์จนหมด

เมื่อพระเณรมาพบก็ไล่แพะไปเสีย แล้วรีบไปรายงานให้สมเด็จทราบ...

เจ้ารามปานเด เมื่อถูกพระเณรปลุกขึ้นมาก็ตกใจตื่น และตกใจมากขึ้นเมื่อรู้ว่าแพะตนไปกินใบอ่อนพระศรีมหาโพธิ์ที่ท่านหวงหนักหนา

เมื่อรามปานเดนั่งอยู่หน้าท่านแล้ว สมเด็จก็กล่าวว่า ต้นโพธิ์นี้เป็นพันธุ์มาจากพุทธคยา อันเป็นต้นโพธิ์ที่สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงตรัสรู้ จึงเป็นที่เคารพของชาวพุทธศาสนิกชนยิ่งนัก เมื่อแพะของเจ้าไปกินใบโพธิ์เช่นนี้ เจ้าจะว่าอย่างไร ?

เจ้ารามปานเด ยอมรับผิดที่แพะของตนไปกินใบโพธิ์ แต่ก็อดหยอกไม่ได้ว่า...

คุณพ่อครับ ต้นโพธิ์ที่พระพุทธเจ้าตรัสรู้ไม่ใช่ต้นนี้ เพราะต้นโน้นอยู่ที่อินเดีย เป็นคนละต้นกันครับคุณพ่อ

สมเด็จได้ยินดังนั้นก็นึกขำ จนกระทั่งอดหัวเราะไม่ได้ในความหัวไวของเจ้ารามปานเด

ท่านจึงเพียงแต่ได้ตักเตือนให้คอยระมัดระวัง ไม่ให้เกิดเรื่องอีกเป็นอันขาด เจ้ารามปานเดก็รับคำ

พร้อมออกมาคุยฟุ้งในหมู่ศิษย์วัดว่า ตนเองสามารถทำให้สมเด็จยอม มิอาจลงโทษได้ จึงเป็นที่หมั่นไส้ของเหล่าศิษย์เป็นอย่างยิ่ง

จนกระทั่งวันหนึ่งเป็นวันสำคัญทางศาสนาอิสลาม ต้องมีงานเลี้ยงรื่นเริงในหมู่ชาวมุสลิม แต่จู่ๆ เจ้ารามปานเดก็ร้องไห้สะอึกสะอื้นขึ้นมาบนกุฏิ พร้อมฟ้องสมเด็จท่านว่า...

มีศิษย์วัดระฆังของท่านไปแกล้งเขา โดยนำหมูไปละเลงในกระทะที่จะประกอบอาหารในวันนั้น ซึ่งการกระทำนี้ นับว่ารุนแรงมากเพราะรู้กันดีว่า ชาวมุสลิมไม่กินหมู

สมเด็จได้ยินดังนั้น ก็รู้สึกไม่สบายใจ เพราะเรื่องของแต่ละศาสนาเป็นสิ่งที่ต้องเคารพซึ่งกัน ตามคำสอนของพระบรมศาสดาของแต่ละศาสนา แต่ทว่า...ท่านคิดอะไรได้อย่างหนึ่ง จึงถามรามปานเดไปว่า

ทำไมชาวมุสลิมไม่กินหมูเล่ารามปานเด ?

เจ้ารามปานเดก็สาธยายเรื่องราวหนหลัง ในเรื่องที่พระนาบีไม่โปรดหมู เพราะเป็นสัตว์สกปรกกินอาจม จนมีข้อบัญญัติมิให้ชาวมุสลิมทั้งปวงกินหมู นับเป็นบาปหนักที่สมเด็จต้องชำระโทษให้เห็นดำเห็นแดงกันไป แต่สมเด็จท่านตอบว่า...

ไม่บาปหรอกรามปานเด เพราะหมูตัวที่เจ้าพวกนี้นำไปละเลงกระทะของเจ้านั้นเป็นหมูคนละตัวกับที่พระนาบีเกลียด เหมือนต้นโพธิ์ที่วัดนี้เป็นคนละต้นกับต้นโพธิ์ที่พระพุทธเจ้าตรัสรู้นั่นแหละ

เพียงเท่านั้น เจ้ารามปานเดก็ไม่รอช้าที่จะลากลับบ้านในทันที และเล่าต่อๆกันมาว่าในระยะหลังนั้น เจ้ารามปานเดถึงกับมาเป็นศิษย์ประจำกุฏิท่านเป็นต้นมา

 

ไม่รบกวนหมา

ปกติ สมเด็จท่านมักจะครองไตรแพรเก่าคร่ำคร่า เมื่อเวลาไปกิจนิมนต์หรือแม้แต่งานพระราชพิธีต่างๆ จนกระทั่งรัชกาลที่ 4 ไม่สบายพระทัย ที่สมเด็จครองไตรแพรเก่าๆ ไม่สมฐานะพระราชาคณะผู้ใหญ่

ดังนั้นรัชกาลที่ 4 จึงโปรดเกล้าพระราชทานไตรแพรอย่างดีแด่สมเด็จ พร้อมกับทรงกำชับว่า ขอให้ท่านครองไตรแพรนี้เวลาเข้ามาในงานพระราชพิธี แต่ปรากฏว่าท่านยังคงครองไตรแพรเก่าๆ ตามเดิม แถมยังมาช้าถึงขั้นมหาดเล็กต้องไปตามถึงวัดระฆัง

รัชกาลที่ 4 ทรงเรียกมหาดเล็กที่ไปตามสมเด็จมาซักถาม ได้ความว่า

เมื่อตอนไปถึงวัด และขึ้นไปบนกุฏินั้น พบว่าท่านนั่งอยู่ตรงนอกชานกุฏิ ซึ่งมีไตรแพรพระราชทานวางใกล้ประตู แต่มีลูกหมาตัวหนึ่งขึ้นไปนอนหลับอยู่บนไตรแพรนั้น ท่านได้แต่นั่งรอให้ลูกหมาตื่น เพื่อจะนำไตรแพรมาครอง แต่รออยู่นาน ลูกหมาตัวนั้นก็ยังไม่ยอมตื่น ท่านจึงต้องครองไตรแพรเก่าๆ มาร่วมพิธีอย่างที่เห็น

เมื่อรัชกาลที่ 4 ทรงทราบ ความไม่พอพระทัยก็สิ้นไป แล้วทรงทราบถึงเหตุผลถึงความล่าช้า แม้จะมาทันตามกำหนดพระราชพิธีก็ตาม ก็เพราะท่านมัวแต่นั่งรอลูกหมาที่หลับอยู่บนไตรแพร ในเมื่อมันไม่ยอมตื่นท่านก็ไม่รบกวนมันนั่นเอง

 

บาทหลวงมิชชันนารี

ปลายรัชสมัยรัชกาลที่ 4 ต่อกับต้นรัชกาลที่ 5 คณะบาทหลวงที่มาเผยแผ่คริสตศาสนาที่กรุงเทพ เพื่อให้คนไทยนับถือคริสตศาสนา ถึงขนาดลงทุนเรียนภาษาไทยเพื่อจะคุยกับชาวไทยรู้เรื่อง แต่ทว่าเมื่อไป ณ สถานที่ไหนๆ ชาวบางกอกก็จะบอกว่า เค้านับถือสมเด็จโตกันทั้งนั้น

ฉะนั้น คณะบาทหลวงจึงนั่งเรือเดินทางไปยังวัดระฆัง ซึ่งเล่ากันว่าสมเด็จท่านทรงภูมิความรู้ในพระธรรมของพระพุทธเจ้าเป็นอย่างยิ่ง แต่ก็ไม่วายตีรวนไปว่า ท่านคงจะรู้แค่ทางธรรม เรื่องทางโลกคงไม่รู้อะไรเลย

ท่านก็ย้อนถามว่า อะไรเล่าที่ว่าเป็นเรื่องราวทางโลกที่ท่านไม่รู้

บาทหลวงตอบว่า เช่นเรื่องราวสัณฐานโลกที่ชาวยุโรปเชื่อว่าโลกกลม แต่ชาวไทยส่วนใหญ่เชื่อว่า โลกแบนแถมยังจะมีปลาอานนท์ หนุนแผ่นดินอยู่

สมเด็จท่านหัวเราะชอบใจ กล่าวว่า อย่าว่าแต่รู้ว่าโลกกลมเลย ท่านรู้แม้กระทั่งศูนย์กลางของโลกอยู่ที่ไหน !

คณะบาทหลวงพากันปากค้าง ไหนๆก็ขนาดนี้แล้ว จึงขอให้ท่านชี้ ให้รู้ว่าอยู่ตรงไหน

และแล้วท่านก็พาคณะบาทหลวงลงจากกุฏิ มาที่พื้นดิน แล้วเอาไม้เท้าจิ้มๆ แล้วกล่าวว่า นี่แหละคือศูนย์กลางของโลก

คณะบาทหลวงพากันงุนงงเป็นอันมาก

อ้าว ไหนท่านบอกว่า โลกกลมยังไรเล่า ถ้าโลกกลมจริงท่านวัดจากจุดนี้อ้อมโลกย้อนกลับมาตรงจุดเดิม ก็จะได้กึ่งกลางพอดี ไม่ใช่หรือจ๊ะ

บาทหลวงพากันได้สติ ต่างพากันสรรเสริญถึงสติปัญญาของท่านว่าเลิศจริงๆ สมแล้ว ที่เป็นที่เคารพของชาวบางกอกโดยแท้ แล้วอำลาท่านนั่งเรือกลับไปอย่างเหงาๆ


http://board.agalico.com/showthread.php?t=29179
<!-- / message -->