เรื่องเด่น "เมตตา มุทิตาที่ผิด" (สมเด็จพระสังฆราชเจ้า)

.
"เมตตา มุทิตาที่ผิด"

" .. เมตตาขาดอุเบกขาก็ผิด กรุณาขาดอุเบกขาก็ผิด มุทิตาขาดอุเบกขาก็ผิด "เมตตากรุณาที่ผิด" ก็เช่น "ปรารถนาให้เขาเป็นสุข" พยายามช่วยให้พ้นทุกข์เต็มกำลังความสามารถ "เมื่อทำไม่ได้ดังปรารถนาก็เป็นทุกข์ เพราะไม่วางอุเบกขา" เช่นนี้แหละผิด

แต่ถ้าทำเต็มสติปัญญาความสามารถโดยควรแล้ว "แม้ไม่เกิดผลดังปรารถนา ก็วางอุเบกขาเสียได้" ไม่เร่าร้อนด้วยความปรารถนาต้องการจะให้สมมุ่งหมายเช่นนี้ "ก็เป็นเมตตากรุณาที่ไม่ผิดที่ถูก"

"มุทิตา" ความพลอยยินดีด้วยก็เช่นกัน "มุทิตาที่ผิด" ก็เช่น "ไปพลอยยินดีด้วยกับการได้การถึง ที่ไม่สมควรทั้งหลาย" การได้การถึงที่ผิดที่ไม่ชอบเช่นนั้น "ผู้มีมุทิตาที่แท้จริงในพรหมวิหาร จะวางใจเป็นกลางวางเฉยอยู่ได้ด้วยอุเบกขา" ไม่เข้าไปเกี่ยวข้องแม้ด้วยมุทิตา .. "

"แสงส่องใจ" ๓ ตุลาคม ๒๕๒๖
สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงวชิรญาณสังวร